Sevgili dostum senin de bildiğin üzere pragmatizm, bir eylemin doğruluğunun, o eylemin pratik sonuçlarıyla değerlendirilebileceğini savunan bir görüştür.
Yani pragmatist insanlar ulaşmak istedikleri sonuçları elde etmek için, o sonuca en etkili bir şekilde kendilerini götürebilecek yolları benimserler.
Bazen bunun için, aslında benimsemedikleri bazı fikirleri veya hareketleri tasvip ediyormuş gibi görünebilirler. Böylece farklı yollardaki unsurları istedikleri gibi ve “doğru olduğuna inandıkları” kendi amaçları doğrultusunda yönlendirebilirler. (Makyavelizmle karıştırılmamalıdır, çünkü Makyavelizm son derece vahşi ve ben merkezli bir yöntemler bütününü de içerebilir, başkalarının veya toplumun felaketi pahasına da olsa)
Liderlerde, özellikle de bir kaos sırasında toplumlara önderlik edip çeşitli fraksiyonları tek bir çatı altında toplama başarısını gösterenlerde pragmatizm çok kuvvetli bir şekilde kendini belli eder. Bu da hem etkili ve karizmatik bir yapıyı, hem de yüksek bir zekayı gerektirir.
Bunun da bize en yakın örneği, belki de dünya tarihindeki en başarılı örneklerden biri Mustafa Kemal Atatürk’tür. (Tito da aklıma gelen bir başka isim)
Atatürk, gerektiğinde dinsel unsurlara, gerektiğinde aşırı milliyetçi uçlara, gerektiğinde padişahçı kesime, hatta sosyalistlere ve Sovyet Rusya’ya bile olumlu sinyaller vererek çok zor bir mücadeleyi yürütüp başarıya ulaşmıştır. Sonra da asıl hakimiyeti ele geçirince, bu unsurları bertaraf ederek en başından beri toplum için iyi olacağına inandığı kendi fikirlerini yerleştirme imkanı bulmuştur.
Bu açıdan bir insana veya lidere “pragmatist” sıfatının layık görülmesi, onun akıllı ve “şartlara uygun en iyi davranışı” bulabilecek kadar zeki olduğunun bir ifadesidir.
Anlaşılan o ki, bu tanımın kullanılması bazı Türkiye muhaliflerinin hoşuna gitmemiş ve bunu Atatürk’e ve dolayısıyla onun politikasına bir övgü olarak görmüşler. Sonra da provokatörler salonda olay çıkarmışlar.
Ben Can Dündar’ın bu saptamasına sonuna kadar katılıyor ve Osmanlı’nın çöküş döneminde Atatürk’ün yaptıklarının doğruluğuna kesinlikle inanıyorum.
Saltanat yanlıları, sosyalistler, ittihatçılar, hatta Yaşar Kemal gibi “Atatürk Kürtlere özerklik vereceğini söylemişti” diyenler kendilerini kullanılmış hissedebilirler. Pragmatist liderlerin olduğu yerlerde punduna getirilmiş kitleler de her zaman var olagelmiştir.
Ama önemli olan sonuçtur ve Türk kurtuluş mücadelesi kesin bir başarıyla sonuçlanmıştır.
Yani pragmatist insanlar ulaşmak istedikleri sonuçları elde etmek için, o sonuca en etkili bir şekilde kendilerini götürebilecek yolları benimserler.
Bazen bunun için, aslında benimsemedikleri bazı fikirleri veya hareketleri tasvip ediyormuş gibi görünebilirler. Böylece farklı yollardaki unsurları istedikleri gibi ve “doğru olduğuna inandıkları” kendi amaçları doğrultusunda yönlendirebilirler. (Makyavelizmle karıştırılmamalıdır, çünkü Makyavelizm son derece vahşi ve ben merkezli bir yöntemler bütününü de içerebilir, başkalarının veya toplumun felaketi pahasına da olsa)
Liderlerde, özellikle de bir kaos sırasında toplumlara önderlik edip çeşitli fraksiyonları tek bir çatı altında toplama başarısını gösterenlerde pragmatizm çok kuvvetli bir şekilde kendini belli eder. Bu da hem etkili ve karizmatik bir yapıyı, hem de yüksek bir zekayı gerektirir.
Bunun da bize en yakın örneği, belki de dünya tarihindeki en başarılı örneklerden biri Mustafa Kemal Atatürk’tür. (Tito da aklıma gelen bir başka isim)
Atatürk, gerektiğinde dinsel unsurlara, gerektiğinde aşırı milliyetçi uçlara, gerektiğinde padişahçı kesime, hatta sosyalistlere ve Sovyet Rusya’ya bile olumlu sinyaller vererek çok zor bir mücadeleyi yürütüp başarıya ulaşmıştır. Sonra da asıl hakimiyeti ele geçirince, bu unsurları bertaraf ederek en başından beri toplum için iyi olacağına inandığı kendi fikirlerini yerleştirme imkanı bulmuştur.
Bu açıdan bir insana veya lidere “pragmatist” sıfatının layık görülmesi, onun akıllı ve “şartlara uygun en iyi davranışı” bulabilecek kadar zeki olduğunun bir ifadesidir.
Anlaşılan o ki, bu tanımın kullanılması bazı Türkiye muhaliflerinin hoşuna gitmemiş ve bunu Atatürk’e ve dolayısıyla onun politikasına bir övgü olarak görmüşler. Sonra da provokatörler salonda olay çıkarmışlar.
Ben Can Dündar’ın bu saptamasına sonuna kadar katılıyor ve Osmanlı’nın çöküş döneminde Atatürk’ün yaptıklarının doğruluğuna kesinlikle inanıyorum.
Saltanat yanlıları, sosyalistler, ittihatçılar, hatta Yaşar Kemal gibi “Atatürk Kürtlere özerklik vereceğini söylemişti” diyenler kendilerini kullanılmış hissedebilirler. Pragmatist liderlerin olduğu yerlerde punduna getirilmiş kitleler de her zaman var olagelmiştir.
Ama önemli olan sonuçtur ve Türk kurtuluş mücadelesi kesin bir başarıyla sonuçlanmıştır.
Yunus
No comments:
Post a Comment