Bağımsız Kosova Türkiye için hem iyi, hem kötü

Bağımsız Kosova Türkiye için hem iyi, hem kötü

Kosova dün beklendiği gibi bağımsızlığını ilan etti. Böylece Miloseviç'in 1989'de ayrılık ve savaş tohumlarının ekmesini takip eden kanlı süreç, Sırpların en kutsal saydıkları toprakları kaybetmeleriyle sona erdi.
Başka bir ifadeyle, "etnik temizlik yapalım" derken Sırplar, kendilerinin bölgeden büyük ölçüde temizlenmelerine yol açtılar; ki bu tarihin nadiren dağıttığı adaletin çarpıcı bir örneğidir.
Adeta "patolojik" düzeyde olan Sırp milliyetçiliği böylece Batı tarafından cezalandırılmış oldu. Bu durum ilk etapta Ruslar ve Rumlar olmak üzere, dünyadaki Sırp yandaşlarını memnun etmese de, kimsenin Kosova'daki saati geri çevirmek için yapabileceği fazla bir şey yok.

Sırplar savaşı göze alamaz
Zira Kosova bugün NATO'nun ve AB'nin koruması altındadır. Sırpların bu durumda yeni bir savaşı göze almaları zayıf bir ihtimaldir. Kaldı ki, böyle bir savaşı başlatsalar dahi, bunu kazanmaları imkânsız görünüyor.
Ancak "Kosovarlar" için bu mutlu son beraberinde gene de çok sayıda soru işareti getiriyor. Zira hem Avrupa'yı hem de ABD'yi bağlayan bir emsal ortaya çıkmış bulunuyor. Bu bazıları için iyi, bazıları için de kötü bir emsalken, Türkiye gibi karmaşık dış politikası olan bir ülke için hem iyi, hem de kötü bir emsal oluşturuyor.

KKTC için olumlu gelişme
Maddeler halinde bakacak olursak bu konuda şöyle bir görüntü ortaya çıkıyor:

1- Kosova'nın bağımsızlığı KKTC açısından olumlu bir gelişmedir. Ancak, bunun hemen yarar getireceğini düşünmek saflık olur. Zira hem ABD, hem de AB "Kosova'nın bir emsal olmadığını" ısrarla söylüyorlar. Fakat Putin'in geçen hafta, AB'nin "çifte standardını" yüzüne vurmak için "Kuzey Kıbrıs 40 yıldır bağımsız, niye tanımıyorsunuz?" demesi bile, KKTC'ye karşı oluşturulan duvarda yeni bir çatlak anlamına geliyor.

2- Kosova'daki gelişmelerin Kuzey Irak'ta özellikle Barzani kampı tarafından emsal olarak kullanılması kaçınılmazdır. Kuzey Irak'taki durumun Güneydoğu Avrupa'daki durumla hiç bir benzerlik arz etmemesi, uluslararası dinamiklerin ise şu anda Irak'ın parçalanması için değil, bir arada tutulması için çalışıyor olması da Barzani kampını caydırmayacaktır. Bunun ise Türkiye'de tepkiyle karşılanacağı aşikar.

Azerbaycan için olumlu değil

3- Kosova'nın bağımsızlığı Türkiye'nin yakın müttefiki Azerbaycan için son derece kötü bir emsaldir. Zira bu gelişmenin Karabağ'ın bağımsızlığını isteyen Ermeniler için önemli bir örnek teşkil edeceği kesin. Avrupa ve Amerika'daki güçlü Ermeni lobisinin bu emsali sonuna kadar kullanmak isteyeceği de ortada.

4- Kosova emsali Kafkasları başka yollardan da istikrarsızlaştırabilir. Nitekim, Rusya daha şimdiden Gürcistan'daki ayrılıkçı Abhazların aynı yoldan gitmeleri halinde bunu destekleyeceğinin işaretini veriyor. Abhazların Türkiye'deki akrabaları için bu iyi bir haberken, Gürcistan ile stratejik ilişkiler geliştiren Ankara açısından o kadar olumlu değil. Moskova'nın bu tutumunun Kafkaslarda başka bölgelere sirayet etmesinden de çekiniliyor.

5- Kosova'daki gelişmeler, "toprak bütünlüğü ilkesi"nin, etnik çatışmalar ve bunlarla bağlantılı kanlı olaylar karşısında, dışarıdan gelecek askeri ve siyasi müdahaleleri önlemek için artık yetmeyeceğini de gösteriyor. Bunun Türkiye'deki ayrılıkçı unsurlar tarafından kullanılması ve aşırı milliyetçi kesimlerde Batı'ya karşı duyulan düşmanlığı daha da artırması beklenebilir.

sidiz@milliyet.com.tr